Ed Franck bundelde dertig dierenverhalen uit de hele wereld. Het zijn typische volksverhalen: ze worden bevolkt door goden en halfgoden, geesten, heksen en tovenaars, eindigen wreed of hoopvol en proberen al dan niet terloops om natuurverschijnselen te verklaren. De jongensachtige avonturen, de wreedheden en pesterijen tussen de dieren onderling of het tragische lot van de personages, stuwen de verhalen voort. Het is alleen niet duidelijk waar ze vandaan komen. Behalve een vermelding van het volk en land of werelddeel, bevat het boek geen bronvermeldingen of verantwoording. Daardoor is het niet te achterhalen of Franck een of meerdere versies raadpleegde, of hij mondelinge dan wel schriftelijke bronnen aanboorde, hoezeer hij het oorspronkelijke verhaal wilde respecteren dan wel hertalen naar een herkenbare wereld...
Elke verhaal opent met een illustratie, zorgvuldig gecomponeerd en zonder overtollige details. De aandacht gaat volledig naar de dieren, die in een wat abstractere, vaak hoekige collagetechniek tegen een monochrome achtergrond worden geplaatst. Hoewel het kleurgebruik vrij sober is, spreken de uitgepuurde illustraties door het kleurencontrast en de toevoeging van hier en daar een verfveeg.
De verhalen gaan in op de bijzondere uiterlijke kenmerken van dieren. Alle verhaaltitels suggereren een vraag, bijvoorbeeld: ‘Waarom de slang geen poten heeft’. Vaak vormt die vraag niet de kern van het verhaal, maar wekt slechts nieuwsgierigheid.
De verhalen benadrukken dat alles met elkaar verbonden is in de natuur. Dat wij in onze westerse cultuur ver zijn weggedreven van deze natuurbeleving, wordt hier erg duidelijk. Problematisch hoeft dit verschil niet te zijn: de bundel biedt de westerse lezer voldoende aanknopingspunten. Los daarvan hebben de verhalen genoeg universele elementen.
De verteltoon van de verhalen blijft bewaard, zoals onder meer blijkt uit de relatief korte zinnen en het verteltempo. Onderhuids leeft daarnaast echter ook de aandacht voor stijl. Explicitering en beeldspraak gaan hand in hand, zodat tekst en taal toegankelijk zijn zonder stilistisch al te veel toegevingen te doen. Knap is ook dat vergelijkingen aansluiten bij de oorspronkelijke cultuur of natuur. In hoeverre Franck daarbij trouw blijft aan het originele verhaal of opnieuw aansluiting heeft gezocht bij de cultuur van herkomst, is voor deze bundel in wezen niet belangrijk. Het verhaal an sich staat centraal en vast staat dat de bewerker erin slaagt het evenwicht tussen ‘exotisering’ en aanpassing te bewaren door subtiele verduidelijkingen toe te voegen.
Door de ongekunstelde vergelijkingen en de levendige dialogen krijgt de beoogde lezersgroep de kans kennis te maken met oude verhalen, die niets aan relevantie hebben ingeboet. De bundel zal bovendien een ruimer publiek kunnen aanspreken. Het samenspel van een zorgvuldige vormgeving, knappe illustraties en rijke teksten sluit de jonge lezer immers niet in een cocon, maar nodigt ook anderen uit om het boek te delen.
 
(Dit is een abstract van een artikel van Frauke Pauwels. De volledige tekst is verschenen in De Leeswelp 2012, nr.2.)
[Frauke Pauwels] Verberg tekst

Fraaie bundel met dertig korte (vier tot zes pagina's) oeroude verhalen van natuurvolken uit niet-Europese landen over de hele wereld. Zo zijn er vertellingen van o.a. het Miaovolk uit China, de Aboriginals uit Australië, de Masai uit Kenia, de Creolen uit de Caraïben en de Irokezen uit Noord-Amerika. Dieren spelen de hoofdrol naast mensen, goede en kwade geesten, enkele goden, een heks en een fee. Veel verhalen hebben het karakter van een fabel, waaruit een les te leren valt, er zijn mythen en sprookjesachtige elementen. De inhoud van de tekst, alsmede de zinsbouw is betrekkelijk eenvoudig. Er is veel plaats voor fantasie, humor, vriendschap en hulpvaardigheid, maar ook voor bedrog en gewelddadigheid, voortkomend uit honger en dorst of banaal eigenbelang. Omdat de onderwerpen tegelijk onwerkelijk en/of bizar zijn, worden crue elementen weer gerelativeerd. Intrigerend is een scheppingsverhaal uit Congo waarin wordt verteld waarom de mens niet afstamt van de aap, maar de aap van de mens. Naast lokale kleuring is ook sprake van universele waarden zoals die in alle culturen te vinden zijn. De grote collages in een gemengde techniek zijn knap, sfeervol en treffend. Verzorgde lay-out op deels gekleurd papier. Voorlezen vanaf ca. 6 jaar, zelf lezen vanaf ca. 8 t/m 12 jaar. Verberg tekst

Ed Franck heeft een mooie verzameling dierenverhalen samengebracht. Ze komen van over de hele wereld: van de Loebastam uit Congo tot verhalen uit China en van de Aboriginals uit Australië en nog veel meer. Ze zijn mooi en sfeervol geïllustreerd door Anne Westerduin; de illustraties vormen met hun mooie kleuren een leuke overgang van het ene naar het andere verhaal. Ook de geometrische afbeeldingen en de soms halve afbeeldingen van de dieren zijn heel verzorgd en apart weergegeven. Sommige verhalen roepen herkenning op zoals het eerste verhaal dat begint als het bijbelse scheppingsverhaal. Een beetje jammer is wel dat er geen referentie is naar de oude Vlaamse verhalen. 'Waarom de ijsbeer maar een heel kort staartje heeft' bijvoorbeeld lijkt erg op 'het varken van St. Antonius'. Dit boek leent zich uitstekend tot voorlezen. Zo raken kinderen al vroeg vertrouwd met eeuwenoude verhalen uit andere culturen en de zeer verzorgde uitgave maakt dit boek bovendien zeer aantrekkelijk. Een aanrader.
Verberg tekst