*****

Ook in haar eerste jeugdboek schrijft Griet Op de Beeck over traumatische gebeurtenissen in een gezin. Lexi (9) moet leren omgaan met de depressies van haar moeder. Daar lijdt ze aan sinds Lexi’s tweelingbroer vlak voor zijn eerste verjaardag is gestorven. Ze ligt veel in bed en eet nauwelijks nog. Lexi probeert haar tevergeefs op te vrolijken: ze koopt een zelfhulpboek voor haar en kookt haar lievelingseten. Als mama zich laat opnemen, moet Lexi bij tante Arizona logeren, een niet onaardige maar in zichzelf gekeerde vrouw in een

huis vol asbakken en porseleinen konijntjes. Ze merkt snel dat tante óók een groot verdriet torst: ze heeft al jaren geen contact meer met haar volwassen zoon. Lexi besluit hem op te sporen en even later vat ze het bizarre plan op om ook mama haar zoon terug te geven, wat het boek na de trage start meer vaart geeft. Griet Op de Beeck heeft veel woorden nodig, maar schrijft empathisch over de gevoelswereld van een 9-jarige. Ze neemt jonge lezers serieus met beeldende zinnen, rake observaties en psychologische diepgang. De sfeer is overwegend zwaar en dat wordt nog versterkt door de melancholische illustraties. Lexi’s dagboeklijstjes over alles en nog wat maken het enigszins luchtiger, maar staan er wat verloren bij. Geen lichte kost, maar wel een warm verhaal met een hoopvol einde. 

Verberg tekst

Net voor zijn eerste verjaardag is Lexi’s tweelingbroer gestorven. Sinds die tijd is haar moeder depressief. De 9-jarige Lexi probeert haar moeder met van alles te helpen, maar zonder resultaat. Ze wordt opgenomen in een kliniek en Lexi gaat logeren bij een familielid. Die tante heeft het ook moeilijk omdat ze geen contact meer heeft met haar zoon. Lexi bedenkt een plan om haar tante haar zoon terug te geven en opeens weet ze hoe ze haar moeder wel kan helpen. Het verhaal blijft heel dicht bij Lexi, waardoor de eenzaamheid en de grote gevoelens indringend aan bod komen. Lexi's vader is steeds aan het werk, ze heeft eigenlijk geen vrienden, is veel alleen thuis met de kat, maar heeft wel een lieve vlotte oma. Lexi voelt zich verantwoordelijk voor het verdriet van haar moeder omdat niet zij, maar haar broertje is overleden. Ze is door alles vroeg-volwassen. Het verhaal start met dagelijkse gebeurtenissen die de situatie illustreren. De logeerpartij is het begin van meer actie. Het einde is aangrijpend. De tekst is zorgvuldig geschreven door de bekende Vlaamse auteur; dit is haar eerste jeugdroman. De vele paginagrote kleurenillustraties zijn een bijzondere weergave van de emoties van Lexi. Vanaf ca. 10 jaar. Verberg tekst

In 'Jij mag alles zijn' volgen we Lexi, een 8- (bijna 9-)jarig meisje. Het is schoolvakantie. In plaats van leuke uitstapjes te maken of op vakantie te gaan (zoals haar beste vriendinnetje), zit Lexi thuis met haar mama die verdrietig en moe in bed ligt. Lexi maakt zich grote zorgen om haar. Mama heeft al elf dagen niets gegeten. Hoelang duurt het voordat zoiets gorilla-die-doodging-erg wordt? Lexi kan alleen praten met haar kat, Aap en met oma. Maar oma heeft ook opa die veel moet rusten en niet goed tegen Lexi's drukte kan. Opa houdt niet van drukte, want zijn hart is niet zo goed. Of misschien hield hij gewoon nooit van drukte. Dat weet Lexi niet precies. Daarom mag ze ook niet te vaak langskomen of te lang blijven. Want zelfs al probeert ze in zijn buurt rustig te doen, toch wordt het hem algauw te veel. Papa gaat elke dag werken en ziet niet dat mama niets eet. Als er een wedstrijd bestond voor doen-alsof-eten zou mama die winnen. Gaandeweg komen we te weten dat Lexi niet altijd enig kind was. Er was ook een broertje. Het was niet altijd zo. Vroeger werd er gelachen en gepraat en feestgevierd. Maar dat is allemaal heel lang geleden. Lexi was toen nog niet geboren, en Lexi vindt dat ze al heel lang heeft geleefd. Zij wel, dat is juist het probleem. Over zeventien dagen is Lexi jarig, dan wordt ze negen. Waarschijnlijk komt het daardoor dat mama niet eet. Want als Lexi jarig is, is Amos dat niet. Als mama naar een soort van ziekenhuis gaat om terug beter te worden, moet Lexi bij haar tante Arizona, een vrouw die Lexi nauwelijks kent, gaan logeren. Tante Arizona woont helemaal alleen in een heel net huis. Haar tante heeft ook zorgen. Papa had haar al gewaarschuwd. Ze heeft veel meegemaakt. En zo gaat het dan. Dan ben je verdrietig. En als je verdriet hebt, moet je huilen. Lexi probeert te weten te komen waarom haar tante zo verdrietig is. Ze zal proberen haar weer gelukkig te maken. En als het bij haar tante lukt, dan misschien ook wel bij mama?

'Jij mag alles zijn' wordt door de grote boekenverkopers onder 'kinder- en jeugdliteratuur' geklasseerd. Het klopt, de nieuwe roman van Griet Op De Beeck heeft de look and feel die bij bij een kinderboek hoort. Op De Beeck zelf zou het eerder als een boek met twee doelgroepen beschrijven. Kinderen kunnen dit boek uiteraard lezen. Maar een volwassene die bereid is in het hoofd van een 9-jarige te wonen, kan dit ook zonder daarbij het gevoel te hebben een kinderboek te lezen.

Zoals we van Op De Beeck gewoon zijn, is het ook dit keer geen boek over marshmallows en suikerspin. Lexi groeit op met een moeder met zware psychische problemen, een vader die het huis ontvlucht en ze heeft enkel zichzelf waarbij ze haar eigen angsten kwijt kan. Lexi cijfert zichzelf weg en neemt de taken/verantwoordelijkheid van haar ouders op zich. Ze voelt zichzelf verantwoordelijk voor hun geluk. Doordat ze braaf en rustig is, vallen haar eigen noden niet op (parentificatie). Op De Beeck verwoordt op zeer geloofwaardige wijze de gevoelens en gedachten van de 8-jarige meid. De valse schuldgevoelens en de kleine momenten van hoop zijn hartverscheurend. Het boek kruipt onder je huid en laat je niet onaangeroerd. De prachtige illustraties in dromerige pastelkleuren sluiten wondermooi aan bij de gevoelens die de tekst oproept. Jij mag alles zijn krijgt Lexi te horen nadat ze een extreme poging doet om alles goed te maken. 'Jij mag alles zijn': een krachtige titel en een belangrijke boodschap voor elk kind.

Een verhaal over ouders en kinderen, over verdriet dat maar niet overgaat, over de zoektocht naar alle soorten beter. En over liefde, en wat dat eigenlijk echt is, of zou moeten zijn.

Verberg tekst