Zeven koningsblauwe bladzijden met op elk daarvan het adellijk-ogende logo van 'De Koninklijke BV' zijn het eerste wat je ziet als je Het grote baggerboek opent. Die nadrukkelijk stijlvolle intro staat in schril contrast met het proza dat erop volgt; dat is namelijk gortig, door lichaamssappen en -openingen geobsedeerd taalafval, geschreven door een baggeraar van 'De Koninklijke BV' die in een psychiatrische instelling verblijft.

Het is in het begin een hele opluchting dat het verhaal van de baggeraar wordt afgewisseld met hoofdstukken geschreven door zijn psychiater. De baggeraar wordt namelijk beschuldigd van een pedoseksueel misdrijf en de psychiater moet een rapport aan hem wijden. Ook de psy bezigt een heel persoonlijk taaltje, met nodeloos ingewikkelde zinnen en (om in de stijl te blijven:) een bekakte woordkeus.

Stukje bij beetje onthult Ilja Leonard Pfeijffer wat er de baggeraar overkomen is. Aan het werk 'voor de kust van zo'n Kamelistan' saboteert hij de baggermachine, zodat de hele ploeg shore-leave krijgt: "Dus wij d'r naartoe in een van de vier walsloepen, allemaal met ons zondagste schone onderbroekje lekker de stemming erin te zingen van start spreading your legs I'm coming tonight, meer je daar aan bij wat ze een havenkade durven te noemen. Open vuilstort zul je bedoelen. Kutjebef, wat een ongeloofbare tyfusbende". Maar goed, 'om een lang verhaal kort te sluiten': het bordeelbezoek loopt uit de hand. De baggeraar treft een afrodiet, opent de verkeerde deur en botst op een straatjoch, dat wordt opgejaagd door een bende orgaanhandelaars. De baggeraar besluit het kind in bescherming te nemen en smokkelt het mee aan boord van het baggerschip.

Op dit punt in de roman is de lezer gewend geraakt aan des baggeraars taaltje, en door deze daad van menselijkheid krijg je langzaam maar zeker waardering voor het personage. De waardering voor zijn psychiater neemt dan weer af: het wordt duidelijk dat die de baggeraar zo lang mogelijk in de instelling wil houden, om het aan te leggen met diens vrouw Babette (ook wel "Babseflaps met het smakelijke soppeloentje" genoemd). En terwijl de figuur van de baggeraar je steeds sympathieker wordt, merk je aan het taalgebruik van de psy dat die het masker van de beschaving aan het afgooien is. Wat er tevoorschijn komt, is niet fraai. Bovendien lijkt de psy te vergeten dat de baggeraar ook wordt beschuldigd van moord. Het wordt in de instelling al even gevaarlijk als in de Kamelistan-tyfusbende.

Ilja Leonard Pfeijffer heeft met Het grote baggerboek een pracht van een roman geschreven. Het is een taalkundige exercitie, een humoristisch vuurwerk én een meeslepend suspense-verhaal. Het is een half mirakel hoe Pfeijffer pure poëzie weet te puren uit het van taalfouten en vuiligheid aan elkaar plakkende taaltje van de baggeraar. Zoals Hugo Claus kunst-Vlaams schrijft, zo heeft Pfeijffer hier kunst-schuttingtaal gecreëerd. De romans van dichters zijn zelden echt geslaagd, maar Het grote baggerboek is een natuurlijke symbiose van proza en poëzie. Het zit er dik in dat Pfeijffer met dit boek enkele literaire prijzen gaat wegkapen. Als de juryleden tenminste over sterke magen beschikken. [Max Temmerman] Verberg tekst

Een werknemer van een baggermaatschappij komt in moeilijkheden bij walverlof in het Midden-Oosten en wordt verdacht van ontvoering en seksueel misbruik van een minderjarige. Een Nederlandse psychiater onderzoekt hem. Als onderdeel van de persoonlijkheidsanalyse moet de verdachte zijn verhaal opschrijven. Hij hanteert hierbij een vuilspuitende vorm van straattaal met een Rotterdams accent. Zijn verhaal wordt afgewisseld met observaties en gedachten van de psychiater. De twee mannen zijn allebei breedlopige praters en tamelijk zelfingenomen professionals, verblind door beroepseer. Ze hebben dus meer gemeen met elkaar dan op het eerste gezicht lijkt. De psychiater verliest gaandeweg zijn afstandelijkheid, met fatale gevolgen. De twee verhalen werken langzaam naar de ontknoping toe: wat is er precies gebeurd in het Midden-Oosten en hoe loopt de kennismaking tussen psychiater en verdachte af? De roman kent enkele onaangename passages, zoals een groepsverkrachting en ambtelijk machtsmisbruik. De twee hoofdkarakters missen levensechtheid en diepte. Na 'Rupert' de tweede roman (uit 2004) van de dichter, poëzierecensent en literatuurhistoricus Pfeijffer (1968). Verberg tekst