Gianni Orzan, een schrijver van kinderboeken, leidt een rustig leventje in Rome. Na een voordracht komt hij op een avond aan in Stazione Termini. Een opdringerige taximan voert hem naar huis. Plots stelt die hem de vraag: "Kan je zoon Francesco nu al fietsen?" De schrijver is geschrokken: hij meent dat hij te maken heeft met iemand die hem en zijn familie wil bedreigen. Hij stuurt zijn vrouw en zoon in allerijl naar zijn schoonfamilie aan de Toscaanse kust. Hijzelf blijft te Rome. 's Anderendaags belt iemand aan bij zijn appartement: daar staat hetzelfde ongure personage voor zijn deur, met de tas die Gianni al vluchtend in de taxi had achtergelaten. Uiteindelijk moet hij wel luisteren naar de man die zich aanbiedt als Gianni (nog een Gianni...) Bogliasco en die beweert dat hij een goede vriend geweest is van zijn overleden vader. Maar het ergste moet nog komen: zijn vader is heel zijn carrière een spion geweest voor de KGB, beweert Bogliasco. Onmogelijk, want Gianni weet dat zijn vader, die als generaal een mooie militaire carrière achter de rug heeft, een overtuigde democristiano is geweest. Als de contacten met Bogliasco intenser worden, wordt alles duidelijk. Gianni legt zich neer bij het feit dat zijn vader een Russische officier was die op het einde van de Tweede Wereldoorlog de plaats heeft ingenomen van een (daarvoor vermoorde) Italiaanse officier. Jarenlang heeft hij geheime informatie doorgespeeld aan de USSR. Gianni's wereld stort in elkaar: hij is niet langer wie hij meende te zijn. Een ongeluk komt zelden alleen. Zijn vrouw bekent hem dat ze, jaren geleden, een kortstondige relatie heeft gehad. Hij is ook het slachtoffer van een ongeval met zijn Vespa. Als hij in het ziekenhuis wakker wordt, ziet hij dat hij in handen is van... Gianni Bogliasco.

Je kunt het boek lezen als een detectiveroman: vooral de eerste helft is heel spannend. Maar je kunt het ook als een psychologische roman benaderen. Gianni kent een soort verlate puberteit; hij doet veel aan introspectie of zelfonderzoek: zolang alles goed ging, waren er geen problemen. Nu zijn identiteit wordt ondermijnd, gaat hij zichzelf in vraag stellen. In de ban van mijn vader steekt ook vol romanità. Je vindt mooie beschrijvingen van de stad Rome, niet de stad van de toerist, maar van de gewone Romein: hoe leef je daar, hoe is het verkeer (niet toevallig gebeurt een ongeval met een Vespa)... Er is ook het boek in het boek: we lezen een hoofdstuk uit een jeugdboek dat Gianni schreef, 'Pizzano Pizza'. Er is ook wat Pasolini, want de Italiaanse titel van het boek, La forza del passato, is tevens een gedicht van de grootmeester. Daarom vind ik het jammer dat men niet geopteerd heeft voor een letterlijker vertaling van de oorspronkelijke titel: 'De kracht van het verleden'. Het verleden dat in de roman behandeld wordt, is immers niet alleen het persoonlijk verleden van Gianni, maar heel de naoorlogse geschiedenis van Italië en de koude oorlog. [Bernard Huyvaert] Verberg tekst

De hoofdfiguur, die al in een existentiële crisis verkeerde, begint helemaal aan zichzelf te twijfelen door het verhaal van een vriend van zijn vader dat deze een Russische agent was en 50 jaar zinloos under-cover leefde. De hoofdfiguur weet nu echt niet meer of hij is die hij denkt dat hij is. Dit thema wordt op allerlei gebieden uitgesponnen. Alles blijkt anders te zijn. De enge vriend lijkt op het eind nog de meest betrouwbare figuur. De hoofdfiguur verwerkt deze ervaringen maar meteen in zijn nieuwe kinderboek. Hij krijgt er inspiratie door. Het boek is met veel fantasie geschreven, misschien te veel fantasie. Het afwisselen van het verhaal met hoofdstukjes uit het nieuwe kinderboek werkt bizar. De lezer heeft met een boeiend thema te maken, maar het verhaal heeft zoveel wendingen dat je af en toe denkt: wat nu weer. Geen boek dat je in één adem uitleest. De Italiaanse schrijver (1959) kreeg voor deze roman de Premio Campiello 2000. Kleine druk.